Osmanlı Devleti' ndeki inşaat işlerinden en üst düzeyde sorumlu teşkilat Mimarlar Ocağı' ydı.
Osmanlı mimarları inşa edecekleri binalar için önceden bir plan hazırlarlardı. Buna, plan veya kroki tabirleri yerine Osmanlı mimari terminolojisinde "resim ve tasvir" denilirdi. Mimari tayin gerekçelerinde istenen mesleki vasıflardan biri de resim veya tasvirde maharet sahibi olunması idi. Mimarbaşı veya hassa mimarlarından birisi tarafından hazırlanan planlar, padişahın tasvibi alındıktan sonra Divan-ı Hümayun' da tetkik edilir ve uygun görüldüğü bir hükümle mimarbaşına bildirilirdi. İstanbul' da yolların kapanmasını sağlamak ve yangın ihtimallerini azaltmak için özel şahısların yaptıracakları han, hamam, dükkan ve evlerin inşaatları Hassa Mimarları Ocağı' nın ruhsatına bağlı kılınmış, bu tür inşaatların kontrolleri, nizama aykırı olanların yıktırılması yetkisi de ocağa verilmişti. İstanbul surlarının iç ve dış taraflarında 5' er ziralık (el, kol uzunluğu) alan dahilinde ev ve dükkan yapılmasının yasak olduğu bir hükümle İstanbul kadısına, Şehremini' ne ve hassa mimarbaşılığına bildirilmişti.
İstanbul' daki evlerin yapılış tarzı da kanunlarla belirlenmişti. Ana caddeleri daraltacağı ve yangınların yayılmasını kolaylaştıracağı için evlerin önüne on sekik parmağı aşan şahnişin çıkartılmasına, çardak ve dükkan yapılmasına veya üzerlerine tohtopus inşasına izin verilmiyor ve yeni yapılan binaların kargir (taş) olması, saçakların tuğla ve kiremitten yapılması, ahşap yapılmaması emrediliyordu. Ayrıca Müslüman ve gayrı müslim evlerinin yüksekliği de farklı idi. Müslüman evlerinin 12, hayrı müslim evlerinin 9 zira yüksekliğinde yapılması müslüman evlerinin 3, gayrı müslim evlerinin 2 kattan fazla olmaması ve gayrı müslümlerin cami civarında ev yapmamaları, eğer önceden yapmış iseler müslümanlara satmaları kanun idi.
Yorumlar
Yorum Gönder