Kaşgarlı Mahmud' un 1068' de başlayıp 1070' te bitirdiği, Divanü Lügati't-Türk isimli eserinde Alp Er Tonga' dan bahsetmiştir.
Alp Er Tonga için yakılan ve günümüze kadar intikal eden yürek yakıcı ağıt:
(İlk Dönem Türk topluluklarında Hükümdar veya Başbuğ bir nevi kutsallaştırılırdı. Onun ölümü geriye kalanlarda her şeyin sona erdiğini kendilerini çok kötü günlerin beklediğine dair bir karamsar düşünceye sevk ederdi. Bu yüzden ölümün ardından sadece bir çeşit yas olarak bakıldığını söyleyemeyiz.)
Alp Er tonga öldimü
İsiz ajun kaldı-mu
Ödlek öçin aldımı
Emdi yürek yırtılur
Alp Er Tonga öldü mü?
Kötü dünya kaldı mı?
Felek (Böylece) öcünü aldı mı?
Şimdi yürek parçalanır
Ödlek yarag küzetti
Ogrı tuzak uzattı
Begler begin azıttı
Kaçsa kalı kurtulur
Felek fırsat gözetti
Gizli tuzak kurdu.
Beylerbeyini
Kaçsa nasıl kurtulur.
Begler altın ar gurup
Kadgu anı tor gurup
Mengzi yüzi sar garıp
Kürküm angar türtülür
Beyler atlarını yordular;
Kaygı onları yazıflattı.
Bet ve benizleri sarardı
Yüzlerine safran sürülmüş
Ulaşıp eren börleyü
Yırtıp yaka orlayu
Sıkrıp üni yurlayu
Sıgtap közi örtülür
Erkekler kurtlar gibi uluyorlar
Yakalarını yırtıyor çığlık atıyorlar
Islık çalar gibi sesler çıkarıyor
Ağlamaktan gözleri örtülüyor.
Yorumlar
Yorum Gönder