Bizans zamanında tespit edilen en eski zelzele 212 senesindedir ve zelzeleyle beraber hemen ardından gelen veba salgını neticesinde binlerce kişi ölmüştür. 362' de, 394' te, 399' da, 402' de, 407 yıllarında da yine birbirini takip eden şiddetli sarsıntılar vuku bulmuş, 447 yılında dört ay içinde birkaç ay içinde birkaç defa şiddetli zelzele tekrar etmiştir. Şehir surunun büyük bir kısmı ile, 90 burçtan 67' si yıkılmıştır. Yine 478' de yıkılan birkaç ev ve kiliseyle birlikte şehir meydanındaki heykeller devrilmiş, Konstantinapolis' in surlarının büyük bir kısmı da yıkılmıştır. 6. yüzyılda 517, 533, 536, 538 senesindeki zelzelelerde Ayasofya' nın kubbesi yıkılmıştır. 550' de yeni bir zelzele olmuş, 553 zelzelesi 40 gün devam etmiştir. 558' de şiddetli bir zelzele olmuş ve 10 gün sürmüştür. En son zelzele 559 yılındadır. Zelzeleler aşağı yukarı bir yüzyıl kadar ara vererek 8. asırda tekrar başlamıştır. 732, 739, 740, 780 senelerinde vuku bulan zelzeleler o kadar şiddetli olmuştur ki, halk şehirden kaçarak kırlarda barınmıştır. 9. asırda 861, 862, 864 ve 870 yıllarında ve daha sonra 915, 960, 961, 986 zelzelelerini görmekteyiz. 1032 (40 gün), 1037, 1039, 1040 (70 gün) zelzeleleri, 1061, 1070, 1086, 1095 senelerinde de yer sarsıntısı eksik olmamıştır.
12. yüzyıldaki zelzeleler; 1111, 1185, 1199 senelerinde vuku bulmuştur. Bu afette (1199), İstanbul' da toprak yarılmış ve imparator Aleksios' un ailesinde olmak üzere bir çok insan toprağa gömülmüştür. 13. yy.' da, 1231, 1287, 1296 yıllarında 14. yy.' da 1305, 1317, 1332 zelzelelerini görüyoruz. 1486, 1489, 1500 senelerindeki zelzelelerden sonra 16. asır, gerçekten arz-ı zemin' in titrediği bir zaman olmuştur. 1507 senesinde 40 gün devam eden zelzelenin en şiddetlisi 1509' da olmuş, günümüzde bilim adamlarının "Tsunami" adını verdikleri şekilde deniz kabarmıştır. Sultan II. Bayezid zamanında olan bu zelzele, tam bir küçük kıyamettir.
Amma velakin 1510' da, 1512' de ve 1514 senelerinde üst üste şiddetli sarsıntılar halinde devam etmiştir. Zelzeleler 17. asırın ilk yarısında 1648' de, 1659' da, 1690' da kendini göstermiştir. 1752' de İstanbul sarsılmakla beraber daha ziyade Edirne ve civarı büyük zarar görmüştür. 1766' da kıyamet bir kere daha kopmuştur. Bu, İstanbul' un görmüş olduğu en şiddetli zelzelelerdir ki, başta Padişah olmak üzere herkesi korku sarmış, ekser rical ve nisvan bahçelerde, çadır ve çerge ile istirahat etmişlerdir. İstanbul' un son şiddetli depremi ise 10 Temmuz 1894 tarihinde olmuştur.
Yorumlar
Yorum Gönder