Da Vinci, Michelangelo ve Osmanlılar


     Topkapı Sarayı Arşiv' indeki E 6184 numaralı bir belgeye göre Leonardo da Vinci, Osmanlı Sultanı II: Bayezid' e gönderdiği bir mektupta birkaç teklifte bulunmuştur. Bunlar:

     1. Su ile değil, sadece rüzgar ile çalışan yeni bir değirmen projesi.

     2. Gemilerdeki suyu çekmek için yeni bir dolap (pompa) projesi. 

     3. Üçüncü teklifinde Leonardo, Sultan' ın Galata' dan İstanbul' a bir köprü yaptırmak istediğini, fakat bu işi yerine getirecek bir mimar bulamadığını öğrendiğini bildirerek, kendisinin bu işi yapabileceğini yazmaktadır. Leonardo' nun tasarısına göre, tek gözlü olan bu çok yüksek köprünün altından yelkenleri açık bir gemi geçebilecektir. 

     4. Nihayet dördüncü olarak ta, eğer isteniyor ise karşı yakaya, yani Anadolu tarafına uzanan bir boğaz köprüsü de yapmayı teklif eder.

     Leonardo' nun bu teklifleri Osmanlı Sarayı' nda nasıl karşılandığı bilinmemekle beraber, Leonardo da İstanbul' a hiç gelmemiştir. Ancak önemli olan nokta bu büyük projeleri düşünen bilim adamı yanında, bu düşüncelerin teklif edildiği bir ortamın olmasıdır. Leonardo' dan başka, büyük İtalyan sanatkarı Michelangele (Mikelanj) da II: Bayezid zamanında İstanbul' a gelmeyi düşünmüştü. Buna sebep olarak ta 1505 sonlarında Papa ile arasının açılması gösterilmişti. Mikelanj, Haliç köprüsünü yapmak için İstanbul' a gelecekti. Ancak bir takım aracılar, Papa ile onun arasını bulduğundan Mikelanj bu düşüncesinden vazgeçti. Daha sonra Yavuz Sultan Selim döneminde, Edirne' de yabancı bir tüccar olan Tommassodi Tolfo, 1519' da İstanbul' a ressamlık yapması için Padişahın isteği doğrultusunda çağırdı. Ancak Mikelanj gelmedi.

Yorumlar